GroenLinks-PvdA Heusden heeft bij de begrotingsvergadering (9 november 2023) ingestemd met de begroting van de gemeente Heusden voor 2024. We zijn namelijk van mening dat er een gedegen plan ligt met dito financiële consequenties voor 2024. Dit betekent echter niet dat dit plan voldoende informatie biedt voor de Raad om in de toekomst de juiste keuzes te kunnen maken.
Niet alleen financiën zijn van belang voor de afwegingen en keuzes, maar bijvoorbeeld ook de consequenties voor gezondheid, milieu en natuur. Soms kan iets financieel allemaal wel, maar wordt het uitvoeren van de projecten en activiteiten te veel voor mens, flora en fauna.
GroenLinks-PvdA Heusden pleit daarom om naast informatie over de financiële haalbaarheid ook informatie op te nemen over de impact van de geplande projecten en activiteiten op natuur, milieu en ook sociaal. In de Algemene Beschouwing heeft fractievoorzitter Ronald Heesbeen toegelicht wat wij hiermee bedoelen.
Ook hebben we twee moties opgesteld voor het aanpakken van het woningtekort via het stimuleren van prefab woningen en tiny houses en een amendement over de stijging van de afvalstoffenheffing. De wethouder gaf aan het belang van prefab bouw ook te zien en de moties hebben we dan ook niet in de raad gebracht om over te stemmen. Ons amendement om de afvalstoffenheffing voor komend jaar maximaal met 20% te laten stijgen (ipv mogelijk ca. 42%) werd met 24 tegen 4 stemmen verworpen. In onze ogen is de stijging onbillijk en disproportioneel, wat ook kan leiden tot neveneffecten als minder goede scheiding van afval en illegale stortingen.
Algemene beschouwing GroenLinks-PvdA Heusden bij begroting 2024 gemeente Heusden
Zoals we allemaal weten speelt de consequentie van projecten een steeds belangrijkere rol ten aanzien van het klimaat, natuur en milieu voor onze omgeving. De impact van deze projecten en activiteiten wordt nu nog grotendeels op financiële overwegingen gebaseerd. In de nabije toekomst is dat niet langer mogelijk. Door steeds stringentere eisen ten aanzien van milieu, natuur en ook sociaal is het belangrijk de impact vooraf goed te kunnen inschatten van te maken keuzes. Dit vergt verdergaande informatie bij met name de begroting en de realisatie in de verdere planning & Sturingcyclus.
De ontbrekende informatie betreft nu met name de natuur-en milieu kengetallen van de mogelijke impact die de uitvoering van projecten en activiteiten met zich mee brengt. Hierbij valt te denken aan hoeveelheden Stikstof, CO2, fijnstof en ultra fijnstof, maar ook aan bestrijdingsmiddelen en mest in de landbouw. Als Raad zullen we in de nabije toekomst niet alleen keuzes moeten gaan maken op basis van financiële grondslag maar ook op basis van gezondheidscriteria en milieucriteria voor lucht, bodem en water. Simpelweg omdat het uitvoeren van alle geplande projecten een te grote belasting gaan opleveren voor mens, flora en fauna.
GroenLinks-PvdA stelt voor om aan de begroting voortaan een aparte duurzaamheidsparagraaf toe te voegen waarin deze belangrijke criteria worden weergegeven. Het zou in de toekomst kunnen betekenen dat projecten maar gedeeltelijk uitgevoerd kunnen worden vanwege (nieuwe) wetgeving waarin maxima worden gesteld. Hierin zal de Gemeenteraad keuzes moeten gaan maken welke projecten dan prioriteit krijgen en welke niet. Of dat projecten gedeeltelijk worden uitgevoerd.
Meer concreet: stel dat de uitvoering van het GOL een negatieve milieu-impact heeft en dat betekent dat de ondertekening van het Schone Lucht Akkoord geweld aan wordt gedaan. Hoe gaan we dan acteren als Raad. Of dat door uitvoering van het GOL geen 2400 woningen kunnen worden gebouwd maar slechts 2000. En wat betekent dat voor de landbouw in onze gemeente.
Zo kan het ook zijn dat ten aanzien van CO2 positieve maatregelen genomen kunnen worden door lager energiegebruik van fossiele brandstoffen. Of aanplant van meer bomen die CO2 kunnen omzetten in zuurstof. Er dient dus een duurzaamheidsbalans te komen of we met de verschillende projecten, de verschillende duurzaamheids- en milieudoelen kunnen realiseren waar we ons als gemeente aan te houden hebben.
Graag horen wij de mening en zienswijze van het college op dit voorstel en hoe zij denkt hieraan uitvoering te geven voor de komende periode. Een snel en vroegtijdig begin zal ons (Organisatie, College en Raad) leren hoe hiermee om te gaan om tot de juiste en evenwichtige besluiten te kunnen komen voor onze mooie en groene gemeente Heusden.
Moties prefab woningen en tiny houses
Een van de belangrijkste kwesties waar we ons de komende jaren op moeten richten is de behoefte aan betaalbare en duurzame huisvesting. De woningnood duurt maar voort en voort: ook in onze gemeente. Dit heeft geleid tot een stijging van de huizenprijzen en huurprijzen, waardoor velen moeite hebben om een passende woning te vinden. De noodzaak van woningbouw wordt door vrijwel iedereen wel onderschreven. Ook door ons college. Toch zien wij mogelijkheden om dat bouwen te versnellen. Mogelijkheden die nog steeds vaak over het hoofd worden gezien: de bouw van prefab huizen en tiny houses.
Prefab woningen en tiny houses zijn duurzaam en efficiënt. Ze kunnen snel worden gebouwd. Het bouwen van een bakstenen woning kost gemiddeld ongeveer een jaar. Het bouwen van een prefab woning kan al in drie of vier maanden. Een tiny house zou zelfs in maand opgeleverd kunnen worden. Kiezen voor dergelijke woonvormen zou de druk op de woningmarkt aanzienlijk verminderen. Bovendien kunnen deze woningen heel energiezuinig worden gebouwd. Minstens zo belangrijk is dat de bouw van dergelijke woningen in grote hallen plaatsvindt waardoor ze geen stikstof uitstoot tot gevolg hebben. De ‘stikstofhinderpaal’ kunnen we op die manier ontwijken.
We moeten ervoor zorgen dat deze woningen voldoen aan de hoogste milieustandaarden en dat ze toegankelijk zijn voor mensen van alle leeftijden en met verschillende inkomensniveaus.
Om mensen met lagere inkomens ook de kans te geven ligt het voor de hand om ook Woonveste in de plannen te betrekken. Wij willen via prestatie-afspraken Woonveste aanzetten tot het bouwen van prefab woningen en tiny houses. Met name voor starters en senioren zien wij kansen: tiny houses voor starters en grotere eenverdiepingsprefabwoningen voor ouderen. Maar momenteel bestaat er ook al zoiets als een ‘tiny villa’, voor ieder wat wils dus!
Om deze woningbouwversnelling te realiseren dienen wij vanavond twee moties is.
Amendement afvalstoffenheffing
Tot slot hebben wij een amendement over de stijging van de afvalstoffenheffing. Wij vinden 42% veel te hoog en willen dat maximeren op 20%. De nadere onderbouwing ziet u, met het oog op de klok, in het amendement zelf.